Đọc báo cáo tài chính là công việc khó nhất, chán nhất và ít nhà đầu tư muốn làm nhất. Lý do là bởi vì trong báo cáo tài chính toàn là những ngôn ngữ chuyên ngành kế toán – tài chính nên rất khó hiểu. Một người không có chuyên môn thì không thể hiểu, mà kể cả có chuyên môn thì cũng rất ít người có thể thực sự hiểu được. Đó là nguyên nhân chưa đến 1% nhà đầu tư hiểu được báo cáo tài chính.
Tuy nhiên, đọc báo cáo tài chính lại là công việc bắt buộc nếu bạn muốn đầu tư chứng khoán một cách nghiêm túc. Bạn không có sự lựa chọn, mà là bắt buộc phải học và đọc cho thành thạo.
Một trong những mục tiêu quan trọng khi đọc và phân tích báo cáo tài chính là để nhận dạng doanh nghiệp, đánh giá xem doanh nghiệp thuộc loại nào, có phải là cơ hội để đầu tư không? Có thể tạm phân loại doanh nghiệp như sau:
- Doanh nghiệp tăng trưởng: kết quả kinh doanh tăng trưởng hàng năm
- Doanh nghiệp ổn định: kết quả kinh doanh ổn định, không thay đổi nhiều
- Doanh nghiệp chu kỳ: kết quả kinh doanh biến động theo chu kỳ kinh tế, chu kỳ ngành
- Doanh nghiệp không hiệu quả: kết quả kinh doanh đi xuống hoặc thua lỗ
- Doanh nghiệp rủi ro: rất khó xác định được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, số liệu báo cáo tài chính không rõ ràng, có nhiều khoản mục bất thường, nhiều khả năng số liệu bị xào nấu nhằm che đậy tình hình thực tế của doanh nghiệp. Đây nhiều khả năng là những cổ phiếu đầu cơ, đánh đấm, lùa gà
- Một số doanh nghiệp khác chưa phân loại được rõ ràng
Là một nhà đầu tư dài hạn thì nên tránh xa loại doanh nghiệp số 4, 5 và cả 6 nếu không thực sự hiểu được doanh nghiệp đó. Nên tập trung tìm hiểu thật kỹ về loại số 1 & 2 để lựa chọn đúng cho mình. Loại số 3 theo chu kỳ cũng có nhiều doanh nghiệp tốt nên nhà đầu tư cũng cần sàng lọc và đánh giá.
Trong đầu tư thì việc chọn đúng doanh nghiệp là vô cùng quan trọng, quyết định sự thành bại của hoạt động đầu tư. Nên nhà đầu tư cần trang bị kiến thức và kỹ năng đầy đủ trước khi quyết định xuống tiền. Tránh trường hợp trả giá quá đắt cho sự vội vàng, không chuẩn bị kỹ lưỡng.
Nếu không biết đọc báo cáo tài chính thì bạn không có cách nào để yên tâm lựa chọn doanh nghiệp, tất cả phụ thuộc vào sự may rủi, hoặc nghe theo những lời khuyên đầy rủi ro trong các hội nhóm. Lời khuyên chân thành là bạn nên học cách đọc báo cáo tài chính, để tự chủ được công việc đầu tư của mình.